DEBUUTROMAN OVER KUNSTENAARSDORP:
THÉ LAU TERUG NAAR BERGEN

DEVENTER DAGBLAD Nico de Boer, 19 februari 2004

Thé Lau (2004)Het gaat dan ook uitstekend met Thé Lau, de ex-voorman van popgroep The Scene, nu solozanger en schrijver. Hij is productiever dan ooit: in korte tijd verschenen van zijn hand een dubbel-CD, een DVD, een boek met al zijn liedteksten en zijn romandebuut 'Hemelrijk', waarin hij terugkeert naar zijn geboortedorp Bergen. Bovendien is hij op tournee met zijn theaterconcert 'De God Van Nederland'.

Anderhalf jaar geleden besloot Thé Lau (1952, Bergen) een punt achter zijn loopbaan bij The Scene te zetten om op eigen kompas verder te varen. Het is dan ook op zijn minst verrassend dat in zijn roman die wereld niet lijkt te bestaan. Was dat een bewuste keuze? "Ja, natuurlijk", zegt Thé Lau. "In mijn vorige boek zat één rock-'n-rollverhaal. Naar aanleiding daarvan was in veel publicaties een beetje de teneur van: daar hebben we weer zo'n zanger die zo nodig een boek moet schrijven."

Zijn roman 'Hemelrijk' speelt in Bergen, waar Lau is geboren en getogen, al wordt het dorp in zijn boek niet expliciet genoemd. "Ik ben er in 1974 weggegaan. Ik kreeg toen als gitarist een aanbieding om het spelen bij Neerlands Hoop (het duo Freek de Jonge en Bram Vermeulen), één van de leukste dingen die me ooit zijn overkomen."

Hoe groot is de band met Bergen nog? "Vanwege mijn ouders kom ik er nog geregeld, al heb ik vanwege mijn boek nu even geen tijd. Mijn vader zegt al: is het nou eens over met die onzin? Bergen is voor mij sneeuw, bod, duinen, strand. Bergen als kunstenaarsdorp heb ik volop meegemaakt, maar het was naar mijn gevoel toen al aan het instorten. De Charley Toorops, de Luceberts, de Roland Holsts zijn er voor mijn gevoel niet meer. Ik ben dol op Bergen, maar gaarne van een beetje afstand."

Er kwam in huize Lau indertijd, toen Thé jong was, veel volk over de vloer, veel artiesten ook. "Roland Holst heeft mijn moeder nog eens tegen de deurpost aangedrukt." Lau verdraait zijn stem tot het lichtelijk gedragen, kakkineuze geluid van de prins der dichters, zegt: "En dat deed hij met de woorden: ik verkracht je ter plaatse." Vergoelijkend: "Maar dat heeft-ie niet gedaan, hoor."

RAADSELEN
'Hemelrijk' speelt in de laatste drie levensdagen van Casper Hemelrijk, een bejaarde man die met zijn vrouw een geïsoleerd bestaan leidt in een vervallen villa. Om het leven van deze Hemelrijk hangt een waas van raadselen. Het boek, waarin heden en verleden met elkaar zijn vervlochten, eindigt in een soort apocalyps. "De situatie waarin Casper en Hester Hemelrijk verkeren, is de situatie waarin mijn ouders verkeren. Het model was mijn ouderlijk huis. Het spraakgebruik van Casper is ook deels gebaseerd op dat van mijn vader, een heel flamboyante man. En de rest heb ik er allemaal bij kunnen verzinnen."

"Wat in het boek beschreven wordt is eigenlijk een vertaling van een tamelijk unieke situatie. Mijn ouders wonen allebei nog thuis. Mijn vader is 83, mijn moeder 93. Ik heb er in het boek ook erg op gelet dat het absoluut noodzakelijk was om met respect over oudere mensen te schrijven. En niet met het slordige dédain waarmee men soms met ouderen omgaat."

'Hemelrijk' is een ambitieus boek dat je moet veroveren. In deze associatief geschreven roman gebruikt Lau verschillende stijlen, stemmen en stemmingen naast elkaar. Hij geeft in twee korte hoofdstukjes bijna fonetisch de taal van een kind weer. "Ik wil geen boek schrijven waarin lezers moeten terugbladeren. Maar daarnaast is mijn ervaring: hoe makkelijker het boek, des te sneller ik het ook weer vergeet."

LIEFDESSCÈNE
Spijt, verlies en liefde zijn enkele van de thema's. De liefdesscène tussen Casper en zijn grote liefde Laura is een stilistisch hoogstandje. "Daar ben ik wel trots op, want het valt niet mee om zoiets te schrijven zonder in een soort ranzigheid te vervallen. En dat bereik je niet alleen door de schuttingwoorden weg te laten. En weet je waarom het ook niet ranzig ís? Omdat die twee zo dol op elkaar zijn! Laura zag ik ook gaandeweg voor me. Ik had een interview bij AT5 in Amsterdam, en één van de andere gasten was actrice Thekla Reuten. Ik zag haar een tijdje praten en ik dacht: zij ís Laura."

Lau is thuis in de wereld van de popmuziek, als schrijver komt hij nu in aanraking met een volkomen andere wereld. Bevalt dat? "Ik heb naar aanleiding van de verhalenbundel ('De Sterren Van De Hemel', waarmee hij in 2000 debuteerde als prozaschrijver) lezingen verzorgd. Voor de organiserende instellingen daarvan heb ik een meerwaarde omdat ik ook twee of drie liedjes kan spelen. De eerste keer was meteen raak. Dat was in boekhandel Donner in Rotterdam. Alle toppers waren daar. Mulisch, Campert... Echt de eredivisie. Ik had eigenlijk dames van middelbare leeftijd verwacht, met brilletjes op en zo, maar er liepen daar meer stoten rond dan in de rock-'n-rollscene!"

Als lezer heeft Lau meer met de dicht- dan met de romankunst. Hij schrijft zijn popteksten in het Nederlands, al probeerde hij zijn pen aanvankelijk in het Engels. Daarbij las hij veel Angelsaksische literatuur (Hemingway, Steinbeck, Faulkner, Woolf). "Dat deed ik mede om me de taal zoveel mogelijk eigen te maken. Het bleek overigens dat hoe meer ik las des te beroerder mijn teksten werden."

VERGISSING
Onlangs verscheen de herziene en vermeerderde bloemlezing van 'Komrij's Nederlandse poëzie van de 19e tot en met de 21e eeuw in tweeduizend en enige gedichten'. In de bundel zij gedichten en liedteksten opgenomen van collega's van Lau als Rick de Leeuw en Huub van der Lubbe. Géén Thé Lau. Hij grijnst, veegt werktuiglijk wat as van tafel en zegt dan schertsend: "Het is een betreurenswaardige vergissing van de samensteller." Weer ernstig: "Ik dacht eerst: zou hij het niet goed vinden of zo? Maar de reden is veel prozaïscher. Gerrit Komrij heeft de bundels doorgenomen die via de officiële kanalen uitkomen. En ik heb wel een tekstbundel, maar die is in eigen beheer uitgegeven. Maar ik vind het geen ramp hoor."
«


[Media]